Πανελλαδική Ένωση
Λιθογράφων
Μισθωτών Γραφικών
Τεχνών
Τύπου-Χάρτου-Μ.Μ.Ε.
& Συναφών Επαγγελμάτων
ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ
Ένα «πολυεργαλείο» για τα συμφέροντα του
κεφαλαίου,
που καλλιεργεί προφίλ κοινωνικής ευαισθησίας.
Συνάδελφοι,
συναδέλφισσες
Τα τελευταία χρόνια
προωθείται ολοένα και περισσότερο η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ),
έχοντας γίνει πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της δράσης του συνόλου σχεδόν των
καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Την ίδια ώρα που το κεφάλαιο εντείνει όλο και
περισσότερο την εκμετάλλευση των εργαζομένων, δεν παύει να έχει ανάγκη από τη
διατήρηση της εργατικής δύναμης σε ένα ελάχιστο επίπεδο σωματικής και ψυχικής
υγείας, ακριβώς ώστε να μπορεί να τίθεται προς εκμετάλλευση στη διαδικασία της
παραγωγής και η ΕΚΕ μερικώς συμβάλλει σ' αυτό.
Από αυτή τη σκοπιά, την ίδια ώρα που η αντιλαϊκή πολιτική που
ακολουθείται για λογαριασμό των κερδών του κεφαλαίου επιφέρει τραγικές
συνέπειες στη ζωή των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις υπολογίζουν την επίδραση
αυτών των συνεπειών, προσπαθούν να τη διαχειριστούν, ακριβώς γιατί παίζει ρόλο
στην παραγωγικότητα των εργαζομένων, στην ίδια την καπιταλιστική ανάπτυξη.
Έτσι, μία σειρά εργοστάσια του κλάδου, αναλαμβάνουν πολύμορφες
δράσεις και πρωτοβουλίες για την παροχή ενός πολύ μικρού μέρους των υπηρεσιών
και παροχών σε διάφορους τομείς. Με την
έναρξη της χρονιάς, διοργανώνουν εκδρομές ή γλέντια για το προσωπικό που
εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι θα κάτσουν στο ίδιο τραπέζι για να
γλεντήσουν σαν οικογένεια. Ταυτόχρονα, μέσω αυτών των δράσεων επιχειρείται
η προβολή ενός δήθεν κοινωνικού προφίλ των καπιταλιστικών επιχειρήσεων,
προκειμένου να συγκαλύψουν το σκοπό
τους, που είναι η ταξική συμφιλίωση των εργαζομένων με τους εκμεταλλευτές τους,
ώστε να αναπαράγεται η εκμετάλλευση και καταπίεση με τις λιγότερες δυνατές
λαϊκές αντιδράσεις.
Η στρατηγική της ΕΕ
και οι βασικές κατευθύνσεις
για την ΕΚΕ
Η ΕΚΕ αποτελεί βασική στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ και των
κυβερνήσεων των κρατών - μελών της, διατυπωμένη σε μία σειρά κείμενων τους. Περιλαμβάνει δραστηριότητες που
απευθύνονται στους ίδιους τους εργαζόμενους της εταιρείας. (Μέτρα υγιεινής και
ασφάλειας, κατάρτιση και εκπαίδευση, παροχή προγραμμάτων προληπτικού ελέγχου
υγείας των εργαζομένων κ.ά.)».
«η ΕΚΕ αποτελεί βασική
προτεραιότητα στην ΕΕ για αύξηση της ανταγωνιστικότητας και
διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση νέων προτύπων επιχειρηματικής
λειτουργίας και ανάπτυξης (...) με τα οποία κερδίζει και η επιχείρηση και το
κοινωνικό σύνολο», καθώς αποτελούν «εργαλείο επίλυσης
μιας σειράς κοινωνικών προβλημάτων και διατήρησης της κοινωνικής συνοχής».
Η ΕΚΕ χαρακτηρίζεται από τους ίδιους τους επιχειρηματικούς ομίλους
ως «ένα νέο είδος δημόσιων σχέσεων και marketing, ζωτικής
σημασίας για την επιβίωση των επιχειρήσεων σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον .
Από τα παραπάνω αποδεικνύεται ότι η ΕΚΕ αποτελεί μια μορφή
επιχειρηματικής λειτουργίας που ενισχύει την καπιταλιστική κερδοφορία και
ανταγωνιστικότητα, βοηθάει στην αποδοχή της ταξικής εκμετάλλευσης και στην
ενσωμάτωση του λαού στην αντιλαϊκή πολιτική.
Ομολογείται ακόμα και από τους ίδιους τους καπιταλιστές ότι αυτού
του είδους οι δράσεις δεν γίνονται «αφιλοκερδώς», ούτε καθοδηγούνται από τα
«φιλάνθρωπα και αλληλέγγυα» αισθήματά τους. Κάθε ευρώ που καταβάλλουν οι
επιχειρηματίες σε κάποια δωρεά ή χορηγία, τους επιστρέφεται πολλαπλάσιο από το
αστικό κράτος, μέσω των φοροαπαλλαγών που τους παρέχει.
Στην Ελλάδα βασικό ρόλο για την προώθηση της ΕΚΕ διαδραματίζει το Ελληνικό
Δίκτυο για την ΕΚΕ, ιδρυτικό μέλος του οποίου είναι ο Σύνδεσμος
Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ).
Με την καθοδήγηση του ΣΕΒ, οι επιχειρήσεις συσκοτίζουν την ταξική
εκμετάλλευση, προσπαθούν να περάσουν την αντίληψη ότι μπορεί ο καπιταλιστής να
είναι «ανθρώπινος», ο καπιταλισμός να έχει «υγιή επιχειρηματικότητα και
ανταγωνιστικότητα», συμβάλλοντας έτσι στην ενσωμάτωση και στο συμβιβασμό των
εργαζομένων. Όμως, ο πρωταρχικός σκοπός της παραγωγής στον καπιταλισμό, που
είναι το κέρδος και όχι η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, καθορίζει ότι δεν μπορεί να υπάρχει «καπιταλισμός με
ανθρώπινο πρόσωπο», ούτε επιχειρήσεις «με κοινωνικές ευαισθησίες». Όλα αυτά
στοχεύουν στο να αποκρύψουν, να καμουφλάρουν ότι κάθε καπιταλιστική επιχείρηση
λειτουργεί με σκοπό το μέγιστο κέρδος, το οποίο είναι η υπεραξία που παράγεται
από τους εργαζόμενους και την ιδιοποιείται ο καπιταλιστής.
Μέσω αυτών των παροχών, επιτυγχάνονται πολλαπλές στοχεύσεις:
Καλλιεργείται στους εργαζόμενους συνείδηση «ταξικής συνεργασίας»,
συστράτευση με τους στόχους και τα συμφέροντα της «δικής τους καλής
επιχείρησης», του «δικού τους καλού εργοδότη», και γενικότερα ότι «χωρίς τους
επιχειρηματίες δεν υπάρχει δουλειά». Αντίληψη πολύ βολική τόσο για τον
μεμονωμένο καπιταλιστή, όσο και για τον καπιταλιστικό σύστημα γενικότερα, αφού
κάτι τέτοιο συμβάλλει στην υποταγή των εργαζομένων, στο συμβιβασμό, στο χτύπημα
της ταξικής ενότητας, αφού οι διαφοροποιημένες παροχές ανάμεσα σε τμήματα
εργαζομένων αποτελούν την υλική βάση που αναπαράγει τη διάσπασή τους.
Οι εργαζόμενοι να διεκδικήσουν
όλο τον πλούτο
που οι ίδιοι παράγουν
Η ΕΚΕ, λοιπόν, αποτελεί εργαλείο ιδεολογικής χειραγώγησης, που οι
εργαζόμενοι και ο λαός πρέπει να απορρίψουν στη συνείδησή τους. Γιατί ακόμα κι
αυτές οι παροχές δεν είναι «χάρισμα» του δήθεν «καλού εργοδότη». Αποτελούν ένα
ελάχιστο μέρος από τον τεράστιο πλούτο που παράγουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι.
Από τη δουλειά των εργαζομένων παράγεται τεράστιος πλούτος - ακόμα
και μέσα στις συνθήκες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης - που όμως οι
εργαζόμενοι εμποδίζονται να τον αξιοποιήσουν για την ικανοποίηση των σύγχρονων
αναγκών τους, εξαιτίας της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής.
Γι' αυτό η εργατική τάξη
και τα λαϊκά στρώματα πρέπει να απορρίψουν στη συνείδησή τους τα περί «υγιούς
επιχειρηματικότητας» και επιχειρηματιών που δήθεν «νοιάζονται για τα προβλήματα
των εργαζομένων». Να διεκδικήσουν όλο τον πλούτο που οι ίδιοι παράγουν, για να
ικανοποιήσουν το σύνολο των σύγχρονων λαϊκών αναγκών τους.
